|
|
Örtüaltı Sebze Yetiştirciliği |
|
Dış iklim faktörlerinin etkisini kaldırarak, gerekli özel çevre koşullarının yaratılması ile alçak ve yüksek sistemler içinde yapılan sebze, meyve ve süs bitkileri yetiştiriciliğine genel anlamda "ÖRTÜALTI SEBZE YETİŞTİRİCİLİĞİ" denmektedir. Bu sistemler içinde cam ya da plastikle örtülü yüksek yapılar "SERA" olarak adlandırılmaktadır. |
|
Van'da Örtüaltı Sebze Yetiştiriciliğini Geliştirme Projesi |
|
Fosil kökenli enerji kaynaklarının sınırlılığı ve olumsuz çevresel etkileri, insanoğlunu yenilenebilir alternatif enerji kaynakları arayışına itmektedir. Alternatif enerji kaynakları arasında ilk sırada güneş gelmekte olup, güneş enerjisinden en iyi faydalanma yollarının başında örtüaltı yetiştiriciliği gelmektedir.Tarihte Urartulara başkentlik yapmış Van’ın “Tuşpa” adını almasının nedeni Tuşpa’nın “Güneşi Bol Olan” anlamına gelmesindendir. Van, yılın yaklaşık 120 günü açık, 200 günü parçalı bulutlu 45 günü ise kapalı gün özelliğiyle Ülkemizin en fazla güneş alan illerinden biridir. Bu nedenle il örtüaltı yetiştiriciliği açısından son derece uygun koşullara sahiptir. Uygun iklimsel koşullara ve verimli toprak varlığına rağmen Van ilinde sebze yetiştiriciliği son derece sınırlı olarak yapılmaktadır. Van ili 1.000.000 nüfusa sahip olup bunun yaklaşık 400.000’i kent merkezinde yaşamakta ve aktif tüketici konumundadır. Sebze tüketiminin takriben % 3’ü Van il sınırlarında üretilmekte geri kalanı ise Akdeniz bölgesi ve diğer bölgelerden temin edilmektedir. İlin örtüaltı yetiştiricilik potansiyelinin yeterince değerlendirilmesi halinde, sebze ihtiyacının büyük bir bölümü üretilebilecek ve önemli bir katma değer oluşturulabilecektir. |
|
Projenin Amacı |
|
Gelir getirici bir tarımsal uygulama olan, örtüaltı sebze yetiştiriciliğini yaygınlaştırmak, bu faaliyeti yürüten sebze üreticileri yeni teknolojilerle kaynaştırmak, başlangıcından pazarlama aşamasına kadar karşılaşılabilecek sektörel sorunların giderilmesinde birlikte davranma alışkanlığını geliştirmek; örtüaltı sebze yetiştiriciliğinde ağırlıklı kullanılan kadın emeğini nitelikli hale getirmek, böylece gider azaltıcı aynı zamanda verim, kalite ve gelir arttırıcı bir örneği sergilemek olarak öngörülmüştür.
Bu amaçla bölge koşullarına uygun, kar yüküne dayanıklı 2400 m2 alana sahip 10 adet tünel tipi sera kurulmuş,12 bayan faydalanıcı ile hali hazırda seracılık faaliyetinde bulunan 60 işletme sahibine eğitim verilmiş ve bu kişilere modern seracılık teknikleri tanıtılmıştır. |
|
Projenin uygulanması ile ulaşılmak istenen hedefler |
|
Verilecek eğitimlerle, başta kadın işgücü olmak üzere vasıfsız işgücüne nitelik kazandırılarak ve istihdam sağlamak,
Seracılık uygulamalarında kullanılan yeni teknolojileri yöre çiftçisine aktarmak, Yörede üretimi yapılacak tür ve çeşitlerin deneme ve adaptasyon çalışmalarına katkı sunmak, Verimde mutlak bir artış sağlamak, Daha kaliteli ürün elde etmek, Mevcut durumdan daha uzun süre ile pazara ürün sunmak, Kontrollü şartlardan dolayı daha güvenli gıda üretimi sağlamak, Birim alandan elde edilen yüksek verim ve gelir sayesinde tarım alanlarının amaç dışı kullanımını önlemek, Proje ile önder çiftçilerin ortaya çıkmasını sağlamak ve uzun vadede üreticilerin Birlik oluşturmalarına zemin hazırlamak, Böylece standartlara uygun üretimin gerçekleştirildiği, pazarlama kabiliyetinin geliştiği bir yapı oluşturmak, |
|
Proje Faaliyetleri |
|
Proje süresince faydalanıcılara 284 saat teorik ve 1464 saat pratik olmak üzere toplam 1748 saat eğitim verilmiştir. Öncelikli olarak teorik bilgi alan faydalanıcılar, teorik eğitimle aldıkları bilgileri pratik eğitimle pekiştirme olanağı bulmuşlardır. Eğitim programı konu başlıkları aşağıda sıralanmıştır.
· Sebze yetiştiriciliğinin ve sebzelerin genel tanıtımı · Sebzelerin insan beslenmesindeki önemi · Örtüaltı sebze yetiştiriciliğinin açıkta sebze yetiştiriciliğine göre avantaj ve dezavantajları
· Seraların kurulumu ve bölgemize uygun sera tiplerinin tanıtımı
· Sebze yetiştiriciliğinde toprağın önemi ve toprak hazırlığı
· Örtüaltı sebze yetiştiriciliğinde sulama sistemlerinin kullanımı · Örtüaltı sebze yetiştiriciliğinde uygulanan gübreleme teknikleri · Fide yetiştiriciliği, önemi ve sağladığı faydalar
· Bölgeye adaptasyonu sağlanan tür ve çeşitlerin seçimi ve üretim tekniklerine ait bilgiler
· Seracılıkta ilaçlama ve bitki koruma teknikleri · Ürün hasadı ve ambalajlama · Ürün değerlendirme teknikleri · Pazarlama yöntemleri · Örgütlenme çalışmaları ve sağlayacağı faydalar |
|
|
|
PROJE SONUÇLARI
|
|
Faydalanıcılar |
|
|
|
Tanıtım |
|
Proje basın ve kamuoyunda yoğun ilgi görmüştür. Yerel yöneticiler ve STK temsilcileri başta olmak üzere binlerce kişi seraları ziyaret ederek proje ve ötrüaltı sebze yetiştiriciliği konularında bilgi alma şansı bulmuştur. |
|
Verimsel Değerler |
|
Bu verimsel değerlerin seracılığın yaygın olarak yapıldığı Akdeniz bölgesindeki dekara 15 ton olarak gerçekleştiği düşünüldüğünde, Van İlinin örtüaltı sebze yetiştiriciliği açısından sahip olduğu potansiyeli açıkça ortaya koymaktadır. |
|
|
|
|
|
|
|
Doğu Anadolu Ekonomik ve Sosyal Koordinasyon Toplantısına katılmak üzere iki günlük ziyaret için Van’a gelen Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Prof. Dr. Nazım Ekren, ziyaretinin ikinci gününde Örtüaltı Sebze Yetiştiriciliği Proje alanında incelemelerde bulunmuştur. |
|